EBITDA nedir sorusunun cevabı: şirketlerin finansal performansını ölçmede kullanılan önemli bir göstergedir.
Bu makalede EBITDA’nın ne olduğunu, şirketler için önemini ve nasıl hesaplandığını açık bir şekilde anlatacağız.
EBITDA (FAVÖK) Nedir?
EBITDA, İngilizce “Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortization” kelimelerinin baş harflerinden oluşur. Türkçe karşılığı FAVÖK yani “Faiz, Amortisman, Vergi Öncesi Kâr” şeklindedir.
EBITDA, bir şirketin ana faaliyet konusundan ne kadar para kazandığını gösterir. Bu hesaplamada şirketin vergi, faiz, amortisman ve itfa payları gibi giderleri dikkate alınmaz.
Şirketin gerçek operasyonel performansını görmeye yarar. Örneğin bir mobilya üretim firmasının sadece mobilya üretiminden ne kadar kazandığını gösterir.
EBITDA, farklı vergi sistemlerine sahip ülkelerdeki şirketleri karşılaştırmada kolaylık sağlar. Aynı zamanda farklı borç yapılarına sahip şirketlerin karşılaştırılmasını da mümkün kılar.
EBITDA İşletmeler İçin Neden Önemlidir?
EBITDA, işletmelerin gerçek operasyonel performansını gösterir. Şirketin ana iş kolunda ne kadar başarılı olduğunu anlamak için kullanılır.
Şirket değerlemelerinde sıkça kullanılan bir metriktir. Yatırımcılar, satın almayı düşündükleri şirketleri “Şirket Değeri/EBITDA” oranına göre karşılaştırır.
Borç ödeme kapasitesini değerlendirmede önemli rol oynar. Bankalar ve kredi kuruluşları, şirketin kredi geri ödeme yeteneğini analiz ederken EBITDA’ya bakar.
Şirket yöneticileri için performans göstergesidir. Yöneticilerin vergi ve finansman stratejilerinden bağımsız olarak değerlendirilmesini sağlar.
Sektörler arası karşılaştırmayı kolaylaştırır. Örneğin bir teknoloji şirketi ile bir üretim şirketini karşılaştırırken EBITDA marjı kullanışlıdır.
EBITDA Nasıl Hesaplanır, Nelere Dikkat Edilmelidir?
EBITDA hesaplaması için iki temel yöntem vardır:
1. Yukarıdan Aşağıya Hesaplama:
Net kâr rakamından başlayarak hesaplanır:
- Net Kâr
- (+) Vergi
- (+) Faiz Giderleri
- (+) Amortisman ve İtfa Payları
- (=) EBITDA
2. Aşağıdan Yukarıya Hesaplama:
Faaliyet kârından başlayarak hesaplanır:
- Faaliyet Kârı (EBIT)
- (+) Amortisman ve İtfa Payları
- (=) EBITDA
EBITDA hesaplarken dikkat edilmesi gereken noktalar:
Tek seferlik gelir ve giderler hesaplamaya dahil edilmemelidir. Örneğin, varlık satışından elde edilen bir gelir şirketin süregelen performansını yansıtmaz.
Farklı muhasebe standartları kullanılabilir. UFRS veya TMS gibi farklı standartlara göre hazırlanmış finansal tablolar karşılaştırılırken bu fark göz önünde bulundurulmalıdır.
EBITDA tek başına yeterli değildir. Şirketin gerçek finansal durumunu anlamak için nakit akışı, net kâr gibi diğer finansal göstergelere de bakılmalıdır.
EBITDA marjı da hesaplanmalıdır. EBITDA’nın satışlara oranı olan EBITDA marjı, şirketin kârlılık düzeyini anlamada yardımcı olur.
Bazı şirketlerin “Düzeltilmiş EBITDA” dediği rakamlar yanıltıcı olabilir. Şirketlerin hangi kalemleri ekleyip çıkardığına dikkat edilmelidir.
EBITDA, şirketin sermaye harcamalarını göstermez. Bu nedenle büyük yatırımlar yapan şirketlerde tek başına yanıltıcı olabilir.
EBITDA hesaplaması, şirketlerin finansal sağlığını değerlendirmede önemli bir araçtır. Ancak, finansal tablolardaki diğer göstergelerle birlikte değerlendirildiğinde daha anlamlı sonuçlar verir.
